Hooggevoeligheid herkennen bij jezelf (HSP)

Hooggevoelig (HSP)

Heb je wel eens dat je denkt: 'ik denk dat ik hoogsensitief ben' en misschien heb je dan nu wel behoefte aan een checklist of duidelijkheid om dit bij jezelf te herkennen. Zodat je op een goede manier leert omgaan met je kwaliteiten en de valkuilen die horen bij hoogsensitiviteit en hooggevoeligheid.

Wat is hooggevoeligheid? Herken HSP bij jezelf.

Als je hooggevoelig bent, staan je ‘antennes’ scherper afgesteld dan gemiddeld. Met je ‘antennes’ bedoelen we de voelsprieten, die je hebt en die prikkels opvangen vanuit de buitenwereld.

We hebben het dan over de antennes van je zintuigen: voelen, horen, zien, ruiken en proeven.

Voor elk zintuig kun je voor jezelf bepalen: is mijn antenne hiervoor scherp afgesteld of valt dat wel mee?

Stel jezelf de volgende vragen bij de volgende zintuigen:

• Gevoel – kun jij je goed inleven in anderen, met ze meevoelen? Maar ook: last hebben van zaken aan je lijf. Bijv. een coltrui, maillots, labels in kleding.

• Horen – mannenstemmen komen harder binnen dan vrouwenstemmen. Je hebt dan vaak het idee, dat een man boos op je is, terwijl dat niet zo hoeft te zijn. Veel geluid om je heen, specifieke geluidjes horen, die niemand anders hoort, zijn ook heel storend als deze antenne scherper afgesteld is.

• Ruiken – zorgen bepaalde geuren voor een fysieke reactie bij je? Heb je het idee, dat geuren ‘hard’ bij je binnen komen?

• Proeven – heb jij snel last van bepaalde texturen? Voelen die dusdanig naar aan, dat je daarom bepaald voedsel niet neemt?

• Zien – neem jij details waar in de omgeving waar jij bent? Kun jij later het kleinste ding of de verandering in een situatie of in iemands uiterlijk benoemen?

Los van de antennes van deze vijf zintuigen kun je, als je de hooggevoelige karaktertrek hebt, ook een zesde zintuig hebben: het zien van geesten, voorspellende dromen hebben, aanvoelen dat er dingen gaan gebeuren.

Herken je bij jezelf dat in ieder geval de antenne van het zintuig ‘gevoel’ scherper is dan gemiddeld? Dan zijn er vaak nog een of twee zintuigen daarnaast scherper afgesteld. In uitzonderingsgevallen zelfs alle zes!

En daar kun je dan best last van hebben. Want die antennes ontvangen de prikkels die van buiten (en van binnen door je gedachten) komen op en je kan je voorstellen, dat hoe scherper de antennes zijn afgesteld, hoe harder de prikkels binnen komen.

Je raakt minder ontspannen door het binnenkomen van de prikkels door o.a.:

• Zintuigen (zoals hier boven beschreven)

• ‘Moeten’

• Drukte

• Veranderingen (klein en groot)

• Het je aantrekken van gedrag van anderen

Vaak zien we dat hooggevoeligen veel ‘in hun hoofd’ zitten. Ze denken veel na over situaties en hebben de neiging om hierover te piekeren.

Hooggevoeligheid als karaktertrek

Wat we ook veel bij mensen met de hooggevoelige karaktertrek zien is het volgende. Zij:

• Leven vanuit hun hart

• Zijn erg begaan met mensen, dieren en de natuur

• Zijn puur en vindingrijk

• Willen graag harmonie om zich heen

• Hebben sterk rechtvaardigheidsgevoel

• Hebben hekel aan ruzie en geweld

• Hebben behoefte aan autonomie, dat ze mogen zijn wie ze zijn

• Zijn creatief met woorden, tekenen, dingen bedenken

• Hebben een intense sfeerbeleving

• Hebben vaak wijze gedachten en uitspraken

• Nemen snel gevoelens van anderen over

Door al die gevoeligheid voor prikkels kan het zijn dat je zelfs snel overprikkeld raakt. Kenmerken van overprikkeling zijn o.a.:

• Snel emotioneel reageren

• Moe zijn

• Niks willen

• Psychosomatische klachten (eczeem)

• Twinkel is uit de ogen

• Snelle irritatie

• Thuis afreageren

• Moeite om te concentreren

• Druk of juist in zichzelf gekeerd gedrag

• Niet naar school/werk willen

• Weinig energie hebben

Als je overprikkeld bent is het nodig om weer meer te gaan ontspannen, zodat er een nieuwe balans gevonden wordt tussen de prikkelverwerking en lichamelijke/geestelijke ontspanning.

Overprikkeld? Ontspan!

Het is dan zaak om datgene aan ontspanning te vinden, dat daadwerkelijk bij jou past.

Bijvoorbeeld door:

• De natuur in te gaan

• Te gaan sporten, maar ook: trampoline springen!

• Relaxdag plannen: boek lezen, muziek luisteren, pyjamadag

• Fysiek contact: knuffelen, massage

• Creatief te zijn: zingen, tekenen, dansen, bouwen

• Te praten over wat je dwars zit

• Begrip te voelen van anderen

Zorg ervoor dat je keer op keer de fles op tijd leeg maakt en wacht niet tot het moment dat je al overprikkeld bent. De weg terug is dan een stuk pittiger dan wanneer je steeds even bij jezelf nagaat hoe het met je gaat en waar je dagelijks je portie ontspanning kunt inbouwen.