Hooggevoeligheid en burn-out klachten

Hooggevoeligheid en burn-out

Veel HSP-ers hebben burnout klachten. Tijdens onze lezingen steekt vaak meer dan de helft zijn vinger op als we aan de deelnemers vragen wie er in een burn-out zit of ermee te maken heeft gehad. Gaat dit over jou? Dan ben je zeker niet de enige. Dit blog gaat erover wat je kunt doen als je vastloopt en hoe je het kunt herkennen.

Wat is een burn-out?

Op sommige momenten in je leven loop je vast, er zijn bepaalde dingen gebeurt in je leven, je hebt pijn en verdriet ervaren en je omgeving lijkt je niet te snappen. Of misschien ben jij het overzicht wel kwijt over jouw leven, elke dag doe je hetzelfde werk, de stress is hoog en je krijgt weinig waardering. Als dit soort klachten langere tijd aanhouden (langer dan een half jaar) en je voelt je moe en uitgeput dan noemen we dit een burn-out.

Je kunt dit herkennen aan de volgende punten:

• Je voelt moeheid in je lichaam;

• Je voelt moeheid in je geest (je kunt je moeilijk concentreren of je vergeet dingen);

• Je zit vol emoties, boosheid of verdriet;

• Prikkels komen nog harder binnen dan normaal, hierdoor kunt je slecht tegen drukte, geluid of bijvoorbeeld fel licht;

• Je piekert en denkt veel.

• Verder heb je het idee dat je geen grip hebt op het leven, je voelt je machteloos. Je wilt die controle niet verliezen maar dit gebeurt steeds meer. Je voelt je soms radeloos.

• Kenmerkend is ook dat de simpele dagelijkse taken moeite kosten, denk aan je werk, het huis opruimen of op een normale manier omgaan met sociale contacten.

• Hoe erger en langer een burn-out doorloopt, hoe vaker we ook lichamelijk klachten zien, denk aan hoofdpijn, migraine, maag- en darmklachten, hartkloppingen en/of duizeligheid.

Hoe begint een burn-out bij hooggevoelige mensen?

Hooggevoelige mensen hebben meer aanleg voor een burn-out, want prikkels komen harder binnen en hooggevoelige mensen piekeren meer. Daarnaast zijn het enorme doorzetters, die pas stoppen als het echt niet meer anders kan. Wij vergelijken ons lichaam hierbij vaak met een fles. Deze fles loopt vol door prikkels, stress, negativiteit, moeilijke gesprekken, piekeren enzovoort. Een tijdje kan deze fles gerust vol zitten en soms ontploft de fles dan om weer even leeg te lopen. Je wordt dan bijvoorbeeld boos, verdrietig of je gaat jezelf terugtrekken.

We zien ook vaak dat druk en stress meespelen, denk aan de taken in huis, druk op het werk, extra activiteiten op de school van je kinderen, mantelzorg of contacten die niet lekker lopen.

Net zo goed zorgen problemen ook voor een vollere fles, problemen met mensen (baas, collega, partner, kinderen), problemen op het gebied van werk en geld of problemen qua gezondheid.

Als dit soort aspecten langere tijd aanwezig blijven dan loop je vanzelf ergens vast, je lichaam trekt dan aan de noodrem en dat noem je een burn-out.

Opdracht: Mocht je dit herkennen, schrijf dan eens voor jezelf op hoe je leven ervoor staat. Waar verlies jij energie? Waarvan loopt jouw fles vol? Maar ook waar krijg jij energie? Hoe loopt die fles weer leeg?

Okee en dan? Wat kun je doen om weer weg te komen bij die burn-out?

Wat je situatie ook is en proces verloopt volgens een aantal stappen. De heftigheid kan verschillen maar de logica blijft ongeveer hetzelfde.

Stap 1: Leer jezelf kennen en accepteren

Je zult jezelf moeten leren kennen en specifiek de situatie waar je nu in zit. Beschrijf deze situatie, kijk eerlijk naar jezelf en accepteer jezelf. Als je in een burn-out zit accepteer dit dan. Als het leven niet gaat zoals jij het zou willen, weet dan dat dit het leven is en start met het accepteren hiervan. Maak voor jezelf helder waar de problemen liggen. Zijn het bepaalde mensen? Is je situatie veranderd? Heb je teveel stress?

Tip: Wees eerlijk tegen jezelf, alleen dan kun je ook verandering verwachten.

Stap 2: De oplossingen bedenken

Nu je helder hebt hoe je ervoor staat moet je gaan kijken wat je nu kunt doen om dit te veranderen.

De oplossing delen we op in drie losse onderdelen die elkaar opvolgen. Vaak zitten de meeste problemen in onderdeel drie.

Zelfzorg

Waarschijnlijk zit je fles vol, je zit midden in een burn-out of je zit er tegenaan. Dit is hét moment om goed voor jezelf te gaan zorgen. Zelfzorg zorgt ervoor dat je fles een klein beetje leegloopt op de korte termijn. Denk aan goed zorgen voor je lichaam (wandelen, bewegen, rust nemen en knuffelen) en denk ook aan goed zorgen voor je geest (dankbaarheid en meditatie). Dit kan ook een oplossing zijn voor de korte termijn, zoals even op vakantie of tijdelijk stoppen met werken. Dat wil je niet voor altijd volhouden, maar voor de korte termijn mag dit gerust.

Mindset

Als je fles iets je leger is kun je vaak doorgaan, maar laat je niet belemmeren, soms moet je een aantal onderdelen tegelijkertijd aanpassen. Je mindset is de manier waarop jij denkt. Waarschijnlijk is deze nu niet heel goed waardoor je bent vastgelopen. Daarom is de vraag hoe kun je dit verbeteren? De basis is het volgende: je moet je hersenen gaan zien als een soort magneet. Deze magneet trekt aan wat bij hem past. Dus stel jij denkt negatief, dan zien jouw hersenen meer negatieve dingen. Stel jij gelooft dat overal kansen liggen, dan zien jouw hersenen ook overal kansen. Dus verander je manier van denken. Dit kun je doen door meditatie, positieve affirmaties (zinnen die je tegen jezelf zegt), luisteren naar positieve muziek of beoefen elke dag je dankbaarheid.

Tip: Dit is een lange termijn tip, geef jezelf dus ook die tijd, voor de meeste mensen is dit echt een traject.

Kiezen

De meeste mensen zijn in een burn-out terecht gekomen door de keuzes die ze hebben gemaakt of door de omgeving waar ze zich bevinden. Je krijgt bijvoorbeeld veel stress van je werk, je buurvrouw of je partner. De conclusie is bijna altijd dat je iets moet veranderen en daarvoor moet je keuzes maken. Je moet bijvoorbeeld leren om voor jezelf op te komen, je moet leren je grenzen aan te geven of je moet leren 'nee' zeggen. Allemaal moeilijk keuzes, maar zonder het maken van keuzes blijf je in dezelfde situatie en als je dat doet loop je vanzelf weer vast. Je zult dus echt moeten kijken naar wat jij kunt veranderen.

Tip: Wees je ervan bewust dat kiezen altijd pijn gaat doen, pijn bij jou en ook bij de ander. De huidige situatie moet je namelijk veranderen en mensen houden niet van veranderingen, zeker niet als je er weinig controle op hebt.

Stap 3: Acties

Zorg dat je een plan maakt hoe je wilt veranderen, maar wacht niet op het plan, begin direct waar je kunt beginnen. Je leert tijdens het veranderen, maar neem jezelf voor dat je niet weer in deze situatie terecht komt. Leer om een ander, beter mens te worden.