Hooggevoeligheid in het onderwijs

Hooggevoeligheid in het onderwijs

Hooggevoelige mensen hebben als eigenschap dat ze veel geven om de mensen om zich heen. Ze willen graag andere mensen helpen en dat is onder meer de reden dat veel hooggevoelige mensen werken als leerkracht of docent in het onderwijs. Juist in deze functies zie je dat de zorg voor de kinderen en het iets bijdragen aan de wereld belangrijke aspecten zijn. En die zaken zijn weer belangrijk voor hooggevoelige mensen.

Een aantal van de mooie eigenschappen van hooggevoelige mensen kunnen ook tegenwerken. Zo zijn we vaak heel plichtsgetrouw, willen we goed zorgen, zien we dit als onze taak en willen we graag dat de sfeer goed is. Dit zijn natuurlijk allemaal mooie eigenschappen maar ze zorgen er ook voor dat we sneller vastlopen binnen de onderwijswereld. Zo zien we veel burn-out klachten specifiek binnen het onderwijs en dat komt mede doordat de leerkrachten en docenten het vooral heel goed willen doen. De vraag die dan als eerste opkomt is: Waarom past het onderwijs dan soms ook niet bij hooggevoelige mensen?

De onderwijswereld en hooggevoelige mensen.

Normaal gebruiken wij een voorbeeld om hooggevoeligheid in de maatschappij uit te leggen, nu gaan we deze toepassen op de onderwijswereld. Het voorbeeld van de rondjes en vierkantjes. We delen de wereld op in rondjes en vierkantjes. De rondjes zijn de hooggevoelige mensen en de vierkantjes zijn de andere mensen. De vierkantjes zijn in de meerderheid (ongeveer 80%). Vaak zien we dat hooggevoelige mensen werk doen dat draait om verbinding en creativiteit. Daarom komen we vaak voor de klas terecht. Docenten en hooggevoelige mensen geven om de kinderen en willen die verbinding aangaan. Het lastige hierbij is dat de bovenschoolse keuzes meestal gemaakt worden door vierkante mensen. Daarin draait het dan vaak om kosten besparen, zorgen dat iedereen de juiste cijfers haalt, bepaalde KPI’s die omhoog of omlaag moeten en ziekteverzuim wat teruggedrongen moet worden. Het lastige is dat dit niet altijd past bij hooggevoelige mensen. Ze willen graag gehoord worden en willen graag dat de sfeer goed is.

Zeker als je dus van bovenaf je niet helemaal gesteund voelt en je krijgt ook nog ‘gezeur’ vanuit ouders dan zit het hoofd snel vol. Zeker ook als je een klas van 25 kinderen of meer les moet geven.

Waar lopen hooggevoelige leerkrachten en docenten op vast?

Leerkrachten en docenten lopen dus vaak vast doordat ze niet hun sterke kanten kunnen inzetten. Docenten zijn meer bezig met papierwerk dan met verbinding maken. Als dat iets is wat niet zo bij jou past dan blijf je daar op vastlopen, je wilt het namelijk goed doen voor de mensen boven je maar zeker ook voor de kinderen en de ouders. Dit werkt dan soms niet goed samen en dat voelen hooggevoelige leerkrachten en docenten.

Hoe kan hooggevoeligheid en het onderwijs samen gaan?

Hooggevoeligheid en het onderwijs kunnen goed samen gaan, wel is het belangrijk voor docenten en leerkrachten om hun eigen grenzen te weten en aan te geven. Juist keuzes maken is hierin belangrijk. Niet perse keuzes die egoïstisch om jezelf draaien maar wel keuzes die zorgen dat jij een leuk/positief persoon bent.

Zeker als je nu docent bent en je leest dit omdat je vastloopt, dan is het belangrijk om te kijken wat je kunt doen om te zorgen dat je meer energie overhoudt. We kunnen dit praktisch op delen in drie verschillende stappen.

• Zelfzorg: zorg goed voor jezelf, je lichaam en je geest. Denk hierbij aan sporten, de natuur in, wandelen, mediteren, ademhalingsoefeningen enzovoort. Dit is een eerste stap om te zorgen dat je op korte termijn daalt in je stressniveau.

• Mindset. De tweede stap is om te kijken naar hoe jij praat tegen jezelf. Denk en praat jij positief? Je hersenen werken als een soort magneet dus als je negatief denkt, dan zie je ook negatieve dingen. Andersom is dit ook zo dus kies je gedachten zorgvuldig.

• Keuzes maken. Dit is een belangrijkste stap. Als je vastloopt doordat je in een verkeerde omgeving zit dan moet je daar iets aan doen. Je zult dan keuzes moeten maken. Bijna altijd zijn dit lastige keuzes maar het is van groot belang dat je deze keuzes wel maakt. Als je dit namelijk niet doet dan is het lastig om de stress elke avond eruit te lopen, want als je dan weer op je werk komt dan komt de stress direct weer terug.

Als het je lukt om bovenstaande drie punten effectief toe te passen, dan kun je juist als hooggevoelige docent of leerkracht een grote meerwaarde hebben. Voor jezelf, voor het team en voor de leerlingen.